آیین تجلیل از پژوهشگران و فناوران برتر دانشکده علوم اجتماعی، اقتصاد و حسابداری دانشگاه رازی برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه رازی، آیین تجلیل از پژوهشگران و فناوران برتر دانشکده علوم اجتماعی، اقتصاد و حسابداری، روز سه‌شنبه، چهارم آذرماه ۱۴۰۴، در محل آمفی‌تئاتر این دانشکده و با حضور اعضای هیأت علمی، مسئولان، پژوهشگران، دانشجویان و کارکنان دانشگاه برگزار شد.

در آغاز این مراسم، دکتر فرهاد دانش‌نیا، رئیس دانشکده علوم اجتماعی، اقتصاد و حسابداری دانشگاه رازی، با عرض تسلیت ایام شهادت حضرت فاطمه(س) و تبریک هفته پژوهش و فناوری، از کلیه دست‌اندرکاران برگزاری این مراسم، از جمله معاونت پژوهشی دانشگاه و پرسنل دانشکده، قدردانی کرد. وی به‌ویژه تلاش‌های پژوهشگران و همکاران علمی را در طول سال گذشته، علیرغم همه محدودیت‌ها، ستود و تأکید کرد که چراغ علم به‌ویژه در حوزه‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و روانشناختی، کماکان در این دانشکده فروزان و پویا است.

وی در بخش دیگری از سخنان خود، با اشاره به گذار از دوگانه سنتی «علم بهتر است یا ثروت»، بر درهم‌تنیدگی روزافزون علم، ثروت و قدرت در جهان معاصر تأکید و خاطرنشان کرد: در عصر حاضر، دانش به‌مثابه منبع قدرت و رهایی عمل می‌کند و جوامعی که در سلسله مراتب جهانی از جایگاه بالاتری برخوردارند، عمدتاً از پشتوانه علمی و فناورانه قوی‌تری بهره‌مند بوده‌اند. در مقابل، بسیاری از تنگناهای توسعه‌ای، ریشه در ضعف نظام علمی و کم‌توجهی به پژوهش دارد.

دکتر دانش‌نیا با اشاره به تجربه چند دهه‌ای گفتمان توسعه در ایران، یکی از چالش‌های اساسی در مسیر پیشرفت را «نداشتن نقشه راه روشن در تبیین نیازهای ملی» دانست و افزود: در شرایطی که نیازها نامحدود و منابع محدود است، انتخاب اولویت‌های پژوهشی و تخصیص بهینه امکانات، امری حیاتی و تعیین‌کننده است. متأسفانه بخش قابل‌توجهی از تحقیقات و مقالات تولیدی، ممکن است معطوف به نیازهای واقعی جامعه نباشد که این امر، به اتلاف منابع و کندی حرکت توسعه‌ای کشور منجر شده است.

وی بر لزوم حرکت مأموریت‌محور و تدوین پروژه‌های فکری در دپارتمان‌های علمی تأکید کرد و گفت: حتی در راه‌اندازی رشته‌ها، مجلات و تأمین منابع مطالعاتی نیز باید دقت کنیم که منابع محدود، در جهت رفع اساسی‌ترین نیازهای جامعه به کار گرفته شود. دانشکده علوم اجتماعی در این زمینه رسالت خطیری بر عهده دارد و می‌تواند با ترویج نگاهی کارآمد و مسئله‌محور، گامی مؤثر در کاهش فاصله دانشگاه و جامعه بردارد.

دکتر دانش‌نیا ابراز امیدواری کرد که دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه رازی، با همراهی پژوهشگران و اساتید، بتواند در جهت ارتقای جامعه ملی و به‌ویژه در سطح استان، نقش آفرینی مؤثری داشته باشد.

در ادامه این مراسم، حجت‌الاسلام و المسلمین محمد محرابی، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه رازی، به ایراد سخنانی با محوریت «خودشناسی به‌مثابه بنیاد پژوهش اصیل» پرداخت.

ایشان در آغاز با اشاره به ریشه‌های الهی کرامت انسانی، اظهار داشت: خداوند از روح خود در ما دمیده است و ما همواره با او پیوندی ناگسستنی داشته و داریم. صفات انسانی ما، جلوه‌ای از صفات الهی است و از این رو، انسان موجودی شریف، مقدس و ارزشمند است؛ نه به معنای اومانیسم بی‌هویت، بلکه به این معنا که وجود ما با خداوند متعال گره خورده است.

مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه، علم، محبت و خلاقیت بشری را جویباری از دریای بی‌کران علم، محبت و خلاقیت خداوندی دانست و تصریح کرد: اگر پژوهش‌های علمی در عرصه‌های گوناگون، با "خودپژوهی" و شناخت حقیقت انسان همراه گردد، نتیجه آن، دستیابی به زندگی شایسته و درخور، خودآگاهی، تعامل سازنده با همنوعان و بهره‌مندی کامل از مواهب هستی خواهد بود.

وی تقویت پژوهش‌های اصیل و جهت‌دار در تمامی عرصه‌ها را زمینه‌ساز موفقیت و سعادت جامعه انسانی برشمرد و برای حضار آرزوی توفیق در پژوهش‌ها و دستیابی به نتایجی سودمند برای جامعه فاخر ایرانی-اسلامی نمود.

در ادامه، دکتر کیوان امینی، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه رازی، در سخنانی، به بیان دغدغه‌های خود در زمینه جایگاه پژوهش در کشور پرداخت. وی با اشاره به نقش محوری پژوهش در فرآیند توسعه، خاطرنشان کرد: پژوهش، مبنای توسعه است و وضعیت کنونی هر کشور، نشان‌دهنده میزان توفیق یا عدم توفیق آن در مسیر پژوهش اصولی است.

دکتر امینی با تأکید بر این که پیشرفت در دنیای امروز، جز از مسیر دانش و پژوهش ممکن نیست، افزود: با نگاهی به اطراف، سؤالات بسیاری در ذهن شکل می‌گیرد که آیا آنچه در عمل شاهد آن هستیم، با آنچه در حوزه پژوهش بدان دست یافته‌ایم، همخوانی دارد؟

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه رازی، با اشاره به رشد کمّی پژوهش‌های کشور در رتبه‌بندی‌های جهانی، اظهار داشت: اگرچه از نظر شاخص‌های کمّی رشد قابل‌توجهی داشته‌ایم، اما این رشد با واقعیت‌های جامعه ما همخوانی چندانی ندارد و این امر، هشداری جدی برای تمامی دست‌اندرکاران عرصه علم و پژوهش است.

وی در ادامه، به چالش‌های پیش روی پژوهشگران و اساتید دانشگاه اشاره کرد و گفت: جایگاه پژوهش و پژوهشگر در جامعه روزبه‌روز با افت مواجه شده است. استاد دانشگاه و دانشجوی دکتری، دغدغه معیشت دارند و این امر، انجام پژوهش کیفی و اصولی را با دشواری مواجه می‌سازد. دکتر امینی هشدار داد که تبدیل پژوهش به یک مسابقه برای کسب امتیاز و عنوان، آسیب‌زاست و هدف اصلی باید انجام کار کیفی و اثرگذار باشد.

دکتر امینی با تشکر از برگزارکنندگان مراسم و تبریک به پژوهشگران برتر و برگزیده، برای حاضران آرزوی موفقیت کرد.

در ادامه این مراسم، دکتر سیاوش قلی‌پور، معاون پژوهشی–اجرایی دانشکده علوم اجتماعی و تربیتی، در سخنانی، با اشاره به جایگاه پژوهشی دانشکده، اظهار داشت: دانشکده علوم اجتماعی به لحاظ پژوهشی در قیاس با دهه گذشته در وضعیت مطلوبی قرار دارد. این دانشکده دارای پنج مجله پژوهشی است که سه مورد از آنها در رتبه «الف» و دو مورد نیز در جایگاه ارزشمندی قرار دارند.

وی با اشاره به تولید پژوهش‌های شاخص در حوزه مسائل اجتماعی افزود: در دهه گذشته، پژوهش‌های ارزشمندی در زمینه‌هایی مانند حاشیه‌نشینی، کسب و کار، مشارکت اجتماعی، سرمایه‌گذاری و توسعه در این دانشکده انجام شده که از جمله آثار شاخص به شمار می‌روند. همچنین سه سند مهم استانی، شامل «آمایش سرزمین»، «سند زنان و خانواده» و «سند ارتباط با جامعه»، توسط این دانشکده تدوین شده است.

دکتر قلی‌پور به عملکرد دانشکده در تعامل با نهادهای بیرونی نیز اشاره کرد و گفت: دانشکده در زمینه ارتباط با جامعه، صنعت و سازمان‌های دولتی، با بهره‌گیری از حضور اساتید شاخص و پرتلاش، عملکردی پویا و مؤثر داشته و در میان دانشکده‌های دانشگاه رازی در این حوزه سرآمد است.

وی همچنین به سطح آگاهی همکاران از فرآیندهای ارتقاء اشاره و خاطرنشان کرد: اکثر همکاران با اهمیت هماهنگی میان آثار و اجتناب از پراکنده‌کاری در پژوهش آشنایی دارند و حرکت به سمت الگوهای منسجم در دستور کار آنان قرار دارد؛ اگرچه برخی هنوز با این چالش روبرو هستند.

دکتر قلی‌پور با بیان اینکه برخی مقالات از عمق محتوایی و مسئله‌محوری برخوردار نیستند، افزود: بسیاری از مقالات حالت کلی دارند و فاقد مسئلۀ مشخص و انضمامی هستند. معاون پژوهشی دانشکده، «مسئله‌محوری» را راهکار خروج از این وضعیت دانست و گفت: اگر پژوهشگران دارای مسئلۀ مشخصی باشند، از پراکنده‌کاری دور می‌مانند و در چارچوب پارادایمی منسجم حرکت خواهند کرد.

وی با انتقاد از کمیت‌گرایی و تمرکز صرف بر انتشار مقاله، گفت: اگر علم نتواند مشکلی از جامعه حل کند، به بازی‌ای بی‌هدف تبدیل می‌شود. متأسفانه در فضای کنونی، گاه مقاله‌نویسی به خودی خود تبدیل به هدف شده و کارکرد اصلی علم که همانا خدمت به جامعه است، به حاشیه رانده می‌شود.

دکتر قلی‌پوربا اشاره به سلطه شاخص‌های بین‌المللی بر فضای پژوهشی کشور، گفت: باید با خودانتقادی و نگاه نقادانه به عملکرد خود، از علم به مثابه ابزاری برای حل مسائل واقعی جامعه بهره ببریم. دانشگاه و پژوهش زمانی معنا می‌یابد که بتواند دستی بر زخم‌های جامعه بگذارد و گامی در جهت بهبود شرایط بردارد.

در ادامه این مراسم، دکتر سهراب دل‌انگیزان، عضو هیأت علمی گروه اقتصاد و برگزیده حوزه ارتباط با جامعه و صنعت، به ایراد سخن پرداخت. وی در آغاز با تبریک این روز به حاضران، بر اهمیت جایگاه پژوهش در گشودن قفل مسائل پیچیده جوامع تأکید کرد و آن را محور اصلی توسعه دانست.

دکتر دل‌انگیزان با اشاره به دستاوردهای پژوهشی دانشکده، اظهار داشت: برخورداری این دانشکده از پنج مجله معتبر علمی نشان از جایگاه ممتاز آن در عرصه تولید علم دارد.

وی در ادامه با اشاره به ضرورت رعایت اخلاق پژوهشی، هشدار داد: رویکرد کمّی‌گرایی صرف در تولید مقالات و فشار برای افزایش تعداد انتشارات، بدون توجه به اصالت و کیفیت علمی، می‌تواند به بی‌اعتباری بلندمدت نهاد علم بینجامد. دکتر دل‌انگیزان تأکید کرد که نگارش مستقل پایان‌نامه‌ها توسط دانشجویان و نظارت دقیق استادان، از ارکان حفظ شرافت علمی است.

این استاد دانشگاه، همچنین به موضوع جذب دانشجویان بین‌المللی – به‌ویژه از کشور عراق – پرداخت و خواستار سنجش دقیق‌تر توانایی زبانی و علمی آنان شد. وی تصریح کرد: جذب دانشجویانی که تسلط کافی به زبان فارسی ندارند، بدون برنامه‌ریزی آموزشی مناسب، هم به کیفیت آموزش لطمه می‌زند و هم ممکن است به تقلب و کج‌روی علمی بینجامد.

دکتر دل‌انگیزان در بخش دیگری از سخنان خود، به ضرورت ترمیم و جوان‌سازی کادر هیأت علمی اشاره کرد و گفت: متوسط سنی اعضای هیأت علمی در برخی گروه‌ها بالا است و برای تداوم فعالیت علمی پویا، جذب نیروهای جوان و توانمند یک ضرورت انکارناپذیر است.

وی بر لزور پیوند ناگسستنی دانشگاه با صنعت و جامعه تأکید و خاطرنشان کرد: انتقال یافته‌های علمی به عرصه عمل و بازتاب مسائل واقعی جامعه به داخل کلاس‌های درس، نه تنها به پویایی فضای علمی می‌انجامد، بلکه پژوهش‌ها را نیز مسئله‌محور و اثرگذار خواهد کرد.

در ادامه این مراسم، دکتر همایون مرادخانی، عضو هیأت علمی گروه آموزشی علوم اجتماعی، سخنانی با موضوع «شرایط امکان تکوین سوژه پژوهش و نسبت آن با دانشگاه» ایراد کرد. وی با اشاره به مناسبت هفته پژوهش، پرسش محوری خود را چگونگی شکل‌گیری پژوهش و نسبت تاریخی آن با نهاد دانشگاه عنوان نمود و به بازخوانی آرای «کانت» در این زمینه پرداخت.

دکتر مرادخانی به «نزاع ذاتی بین دانشکده‌ها» اشاره کرد که کانت از آن سخن گفته است؛ تقابلی بین دو جناح دانشگاه: یکی دانشکده‌های علوم پایه و فنی که عمدتاً متوجه تأمین ابزار معیشت و نیازهای زندگی روزمره هستند، و دیگری دانشکده‌های علوم انسانی و اجتماعی که دغدغه نقد وضع موجود، بازاندیشی در اهداف و پرداختن به امر معنوی و رهایی‌بخش را دارند. به گفته وی، وظیفۀ اصلی علوم انسانی، تردید در خود اهداف و نه صرفاً تأمین وسایل نیل به آن‌هاست.

وی در ادامه با اشاره به «شاکله ادراکی دانشگاه»، بر ضرورت گذار از دیالکتیک استعلایی به دیالکتیک انضمامی و نزولی تأکید کرد و پیشنهاد نمود دانشگاه به مثابه یک «میدان» تحلیل شود؛ میدانی با قواعد طبقه‌بندی خاص خود، بازنمایی‌های جمعی و منطق عملکردی ویژه.

دکتر مرادخانی گفت: دانشکده علوم اجتماعی را می‌توان «روح دانشگاه» نامید، چرا که با نگاه انتقادی و رهایی‌بخش خود، پهنه امکان را گسترش می‌دهد و ادراکی بیرون از نظم آکادمیک موجود را در درون آکادمی پرورش می‌دهد.

وی با تأکید بر ضرورت «زیست دوگانه» در دانشگاه، خاطرنشان کرد که پویایی میدان دانشگاه، خودبه‌خود به بازتولید این تناقض و تولید همزمان کاهنان بروکراتیک و پیامبران کاریزماتیک می‌انجامد. به گفته وی، دانشگاه به هر دو نیاز دارد تا هم به سر و سامان دادن وضع موجود بپردازد و هم امکان فراتر رفتن از آن را فراهم آورد.

دکتر مرادخانی بر اهمیت تقویت «اجتماعات علمی غیررسمی»، «تقویم روشنفکری و دانشوری» در کنار «تقویم آکادمیک» و تأمین «انرژی عاطفی» در اجتماعات علمی تأکید کرد و نتیجه گرفت که دانشگاه زنده و پویا، دانشگاهی است که شاکله‌های ادراکی خود را مرتباً ارزیابی کند و همزمان، امکان تغییر آنها را نیز فراهم آورد.

این مراسم، با تقدیر از پژوهشگران و فناوران برتر دانشکده پژوهشگران و فناوران برتر دانشکده علوم اجتماعی، اقتصاد و حسابداری به کار خود پایان داد.

گزارش تصویری این مراسم را در ادامه ببینید:

لینک کوتاه:

شناسه : 32940595