در قدرشناسی تاریخ و ضرورت آرشیو - دانشکده علوم اجتماعی
یادداشتی از دکتر سیاوش قلیپور، عضو هیئت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه رازی
در اهمیت آرشیو میتوان به تفصیل سخن گفت و وجوه مختلف آن را در کتابی مفصل شرح و بسط داد. در این مقال، فقط بدین گزاره ساده اشاره میکنم که «مدرنیته بر بستر آرشیو رشد و نمو کرد». برای تأیید این ادعا کافی است که با نگاهی به آثار فلاسفه بزرگ، مورخان، جامعهشناسان و شهرسازان بزرگ حال حاضر جهان، به فراهمی و وفور دادههای آرشیوی در تحلیلهای آنها پی برد. فروکاستن آرشیو و ثبت آثار تمدنی به امری تکنیکی و مهارتی؛ خطایی معرفتشناختی است که زوایای مختلف زیست بشر را به ظواهر فرو میکاهد و از منطق و سازوکار روح فرهنگی و تمدنی غافل است. بدین روی، قبل از هر چیز باید متذکر شد که توجه به آرشیو یک اندیشه است که در ساحتهای مختلف زندگی خود را نشان میدهد. کشورهای اروپایی در دو سده اخیر تلاش کردند تا انبوهی از اسناد دیگر کشورهای جهان را در مراکز اسناد و موزهها طبقهبندی و در دسترس پژوهشگران قرار دهند. در کشور ما نیز کتابخانه ملی، مرکز اسناد مجلس و وزارت خارجه، اسناد زیادی را جمعآوری و در حال آرشیوکردن هستند. شواهد و قرائن در استان کرمانشاه حاکی از آن است که اندیشه تشکیل آرشیو مهجور است و عاملان این تفکر، جایگاه درخوری برای سخن گفتن ندارند. برای تأیید این ادعا در دو حوزه «شهر کرمانشاه» و «دانشگاه رازی» بحث را به پیش میبرم.